I

De zoektocht kan van start gaan! Onze eerste tip ligt voor het grijpen in het veld. Waar kunnen we onze zoektocht beter beginnen dan op de plek waar het mithreum werd teruggevonden? Daar bevindt zich nu een bedrijf dat wafels maakt waarmee de krachtige stralen van Sol Invictus, de onoverwinnelijke zon, kunnen worden omgezet in elektrische energie. Zo kan zijn licht toch schijnen als hij achter de horizon is verdwenen. Het sterproduct van dit bedrijf heet ‘Mithras’. Dat kan toch geen toeval zijn!
Volg de pakkende straat bergop. Zo kom je op de heuvel waar zich ooit een galloromeinse vicus bevond. Hier woonden de volgelingen van Mithras. Blijf rechtdoor gaan tot je de weg versperd wordt door een hek. Daarachter zie je een soort moderne heirbaan. Anders dan de Romeinse heirbanen, die met stenen geplaveid waren, is deze gemaakt van metaal. De wagens kunnen maar in twee richtingen, vooruit of achteruit. Maar ze rijden wel sneller dan de beste Romeinse ruiter ooit zou kunnen.
Zoek een klein stukje naar het Zuidoosten de onderaardse doorgang die alleen door voetgangers kan worden gebruikt. Ga erdoor en zoek aan de andere kant de straat die genoemd is naar de weg waar je net onderdoor bent gegaan. Dwars op deze straat begint een laan die verwijst naar één van de rangen in de mithrashiërarchie, de soldaat met zijn lans.

Volg de laan en houd de gevels aan de linkerkant goed in de gaten. In een nis zie je een zittende vrouwenfiguur met bloemen op schoot. Is het de Romeinse godin Flora? Volg haar blik. Ze kijkt recht een straat in aan de overkant. Op de hoek zie je een apenstaart en een telefoon. Volg die straat en sla vervolgens de straat in die genoemd is naar een Romeinse soldaat. Op een reliëf in een van de gevels zie je hoe hij de helft van zijn mantel aan een arme schenkt. Schuin aan de overkant zie je een reliëf van dezelfde kunstenaar. Wie was die kunstenaar en welke Grieks-Romeinse god was de uitvinder van het instrument dat het meisje bespeelt? De antwoorden op die vragen kunnen extra tips opleveren.
Blijf de straat volgen en ga altijd maar rechtdoor tot je aan een T-punt komt. Hier kan je naar links of naar rechts. Maar welke is de juiste richting? Als je de ene kant opgaat kom je voorbij een immobiliënkantoor naast een ijssalon. Lekker, maar is dit de goede kant? Als je de andere kant opgaat kom je ook voorbij een immobiliënkantoor. Op die plek werden vroeger ook ijsjes verkocht. Dat zie je nog aan een gevelsteen. Jammer, je kan hier nu geen ijsje meer kopen, maar het is wel de goede richting.






Neem nu de eerste straat links. In deze straat staan een paar prachtige herenhuizen.
Als je deze straat vanuit de juiste richting bent ingeslagen kom je aan de linkerkant een tegelversiering met bloeiende kastanjebloesems tegen. Er is met die Art-nouveau-taferelen iets vreemds aan de hand. Ze tonen tegelijkertijd de voorjaarsbloesems en de vruchten die zo typisch zijn voor de herfst.











In het park aan de overkant staan een aantal mooie oude kastanjebomen. Ergens in dit park vind je een zeshoekig platform. Een danspodium? Een offerplaats? Het is gebouwd uit kwartsietbrokken. Ga er bovenop staan, draai om je eigen as en kijk in de richting waar Sol Invictus nooit komt. Daar zie je een grote kastanjeboom. Maar heb je het gebouw erachter ook gezien? Het instituut dat zich daar bevindt heeft ook een vestiging in een Tiense deelgemeente, buiten het stadscentrum. In dat dorp moet je zijn voor de volgende etappe.

Spelregels

Het zoekspel loopt van 18 april tot 10 oktober 2009. Tijdens die periode worden op regelmatige tijdstippen tips gegeven die je telkens dichter brengen bij het magische voorwerp. Het wordt een spannende zoektocht kriskras door Tienen en omgeving.
Een fiets of auto kan af en toe wel eens van pas komen, want zoals je zal merken is Tienen behoorlijk groot. Je speurtocht wordt ook een ontdekking van die boeiende stad en haar prachtige omgeving. De ontknoping vindt plaats op zaterdag 10 oktober 2009. Het team dat dan het magische voorwerp bemachtigt wint een weekendje in Romeinse sfeer!
Je kan deelnemen in teams van minimum twee en maximum vier personen. Zijn jullie met meer, dan vorm je simpelweg meerdere teams. Van elk team moet minstens één persoon meerderjarig zijn. Deelname is gratis. Inschrijven kan door een e-mail te sturen met de naam van het team en de namen van de leden aan marcusprobiusburrus@gmail.com of die gegevens in te vullen op de deelnemerslijst die vanaf 18 april in de Streekshop aan de Grote Markt in Tienen ligt. Wie niet ingeschreven is maar toch het magische voorwerp zou vinden komt niet in aanmerking voor de prijs.
De tips worden telkens aangekondigd in het ‘Tintelend Bulletinke’. Je vindt ze vanaf dan op de website maar je kan ook een afdruk gaan halen in de Streekshop. Op de website kunnen tussendoor nog bijkomende tips verschijnen, dus houd ze zeker in de gaten. Ook in de zeven themawandelingen die de Tiense Gidsenbond tussen 18 april en 10 oktober aanbiedt kunnen bijkomende tips verborgen zitten.
Heb je de lancering van het spel gemist? Geen nood. Tijdens de loop van het spel kan je team er nog altijd invliegen en de andere teams proberen in te halen. De tips blijven immers op de website beschikbaar. Inschrijven kan tot 30 september.
Op de berichten op de website kan je reageren. Maak daarvoor een profiel aan op naam van jouw team of reageer anoniem. Sol Invictus hoeft daar niet op in te gaan, maar als hij antwoordt zal hij dat naar waarheid doen. Misschien wel op een raadselachtige manier. Opgepast! Andere teams kunnen natuurlijk reacties sturen om jouw team op een dwaalspoor te brengen.
Het spel wordt georganiseerd door de Tiense Gidsenbond. Bij eventuele discussie over het spel of de uitkomst treedt het bestuur van de Tiense Gidsenbond op als jury. Tegen de beslissingen van de jury is geen beroep mogelijk. Zij kan eventueel beslissen de hoofdprijs niet uit te reiken.
Actieve leden van de Tiense Gidsenbond mogen niet aan het spel deelnemen. Hun familieleden en steunende leden van de gidsenbond mogen dat wel.
De Tiense Gidsenbond weigert elke aansprakelijkheid voor eventuele ongerijmdheden in de tips en voor gebeurlijke ongevallen. Je dient je steeds aan de verkeersregels te houden en privé-eigendom te respecteren. Door in te schrijven verklaar je je akkoord met dit reglement.

Mithras?

Mithras was oorspronkelijk een godheid uit het Perzische pantheon. Tijdens het Hellenisme werd hij de centrale figuur in een mysteriecultus waarmee de Romeinen in Klein Azië in contact kwamen. In de eerste eeuw kwam de mithrascultus in Rome terecht, waar bizarre oosterse religies op dat moment een rage waren (o.a. ook de Isiscultus en het Christendom).
De aanhangers van Mithras vierden geheime riten in verborgen tempels, zogenaamde mithrea, half ondergrondse, overwelfde ruimtes waar geen daglicht binnendrong. In Italië, vooral in Rome en in de oude havenstad Ostia zijn heel wat mithrea teruggevonden. Vaak werd er later een christelijke kerk bovenop gebouwd. Het Christendom was de grote concurrent van de Mithrascultus. De christelijke symboliek vertoont echter opvallend veel gelijkenissen: de centrale gebeurtenis die telkens weer herdacht wordt is het offer dat gebracht wordt door de godheid; uit het vergoten bloed ontstaat nieuw leven; het offer van de godheid wordt telkens weer door de gelovige gemeenschap herdacht door een rituele maaltijd waarbij wijn gedronken wordt; wie de mysteries van het geloof beleidt krijgt het eeuwige leven; … Er zijn uiteraard ook radicale verschillen. Terwijl het Christendom een geloof van prediking aan de massa was, was de Mithrascultus voorbehouden aan kleine geheime broederschappen.
Er waren zeven stappen van inwijding, waarvoor de wijdeling telkens een bizar, soms angstaanjagend ritueel moest ondergaan. De elementen water, vuur, lucht en aarde kwamen eraan te pas. Maar wat men precies moest doen is niet bekend. Dat moest immers geheim gehouden worden. Het weinige dat we toch weten heeft men kunnen afleiden uit archeologische vondsten, uit enkele afbeeldingen op fresco’s en mozaïekvloeren en uit wat christenen erover geschreven hebben (en dat is uiteraard zeer gekleurd).
De mithrea hadden altijd dezelfde opbouw. Ze leken helemaal niet op andere romeinse tempels maar waren verborgen ondergrondse ruimtes, vaak in woonhuizen of ambachtsalteliers. Wie niet wist waar ze waren kon ze moeilijk vinden. Het waren langwerpige ruimtes met tegen de zijwanden aan weerszijde ligbanken, zoals die gebruikelijk waren bij Romeinse banketten. Daartussen een centraal gangpad dat naar het altaar tegen de achterwand leidde. Tegen de achterwand was steevast de scène afgebeeld waarin Mithras de kosmische stier offert door hem de hals over te snijden. Het levengevende bloed sprenkelt op de grond. Een hond en een slang proberen het bloed dat uit de wonde gutst op te likken, terwijl een schorpioen met de testikels van de stier aan de haal wil gaan. Het zaad wordt echter op de eeuwig maagdelijke maan in veiligheid gebracht. Al deze figuren waren sterrenbeelden bij de Perzen. Links en rechts zijn vaak Cautes en Cautopates afgebeeld, twee dwergachtige figuren, de ene met een omhoog brandende fakkel, de andere met een fakkel die naar beneden brandt.
Op de vloer van het centrale gangpad waren soms met symbolen de zeven graden van inwijding weergegeven: raaf, bruid, soldaat, leeuw, Perziër, zonneloper, vader. Elk had zijn attributen die een rol speelden in de inwijdingsrituelen.
Enkele jaren geleden werd door archeologen ook in Tienen een mithreum gevonden, een ware sensatie onder archeologen omdat men tot dan toe dacht dat de Mithrascultus (behalve bij de soldaten, die kriskras door het Romeinse Rijk gestuurd werden) niet in onze streken was doorgedrongen. Op de tentoonstelling ‘Rituelen van leven en dood’ in het Tiense Museum Het Toreke zijn de vondsten te zien. Elke eerste zondag van de maand om 14u geeft een gids gratis uitleg.
Vind je dit allemaal nogal geheimzinnig? Dat is de bedoeling. Maar maak je geen zorgen: Mithras heeft het goed met je voor. Volg het spoor van zijn volgelingen en kom hun geheimen te weten. En win met je team een 'Romeins weekend'.